Kan China helpen de oorlog in Oekraïne te beëindigen?

Hoe kan China helpen de oorlog in Oekraïne te beëindigen? De meesten in de Verenigde Staten en Europa gaan ervan uit dat China niet veel kan of wil doen. Zich ervan bewust dat Peking tijdens het conflict vaak achter Vladimir Poetin heeft gestaan ​​- onder meer door diplomatieke hulp aan Moskou te verlenen en door te gaan met het kopen van Russische olie en gas – gaan veel westerse critici ervan uit dat de belangen van China in de oorlog in Oekraïne lijnrecht tegenover de onze staan.

In feite de Chinese minister van Defensie Li Shangfu verklaard vorige week, tijdens een ontmoeting met Poetin, dat de Chinees-Russische betrekkingen een “nieuw tijdperk” zijn binnengegaan en dat hun partnerschap verder gaat dan de allianties die tijdens de Koude Oorlog zijn gesmeed. Als zodanig, toen China zijn vrijgaf voorgestelde principes voor het vredesproces tussen Oekraïne en Rusland eind februari hebben president Biden en NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg onmiddellijk afgewezen. Toen de Franse president Emmanuel Macron onlangs Peking bezocht om de oorlog te bespreken, vroegen velen zich af hoe hij zo naïef kon zijn om te denken dat zo’n reis een nuttig doel zou kunnen dienen – sommigen noemden de reis “dwaasheid.” Een van de veelgehoorde zorgen van het Westen is dat China, door op te roepen tot een staakt-het-vuren op korte termijn, Rusland effectief zou kunnen helpen bij de aanpak van territoriale winsten hij maakte tot vandaag.

Zeker, Peking waakt over zijn eigen belangen in de oorlog in Oekraïne – en kan zeker niet de rol spelen van een eerlijke bemiddelaar in de uiteindelijke oplossing. Hij wendde zich vierkant tot Moskou tijdens de aanval op Oekraïne, waarbij hij de westerse pogingen om Moskou te isoleren afstompte met voortdurende economische en diplomatieke betrokkenheid en steun verleende aan het Russische verhaal dat de NAVO-omgeving en de “westerse hegemonie” uiteindelijk verantwoordelijk zijn voor het conflict. Maar de problematische acceptatie door Beijing van Moskou heeft simpelweg de realiteit versterkt dat China de grootste troef van Rusland blijft bijgevolg bondgenoot en handelspartner – en daarom een ​​belangrijke speler in de inspanningen om de risico’s van escalatie te verminderen en de oorlog te beëindigen. President Zelensky lijkt dit te waarderen; hij heeft uitgenodigd Xi Jinping in Kiev en anders besloten de deur niet dicht te doen voor een mogelijke Chinese rol in het toekomstige vredesproces.

Dit roept de vraag op: tot welk einde van de oorlog in Oekraïne kan China komen? Gezien hun partnerschap zou China op geen enkele manier een beslissende nederlaag van Rusland in deze oorlog willen zien. De grens tussen China en Rusland gezamenlijke verklaring vorige maand vrijgegeven tijdens Xi’s bezoek aan Moskou stelt duidelijk dat “China een sterk en succesvol Rusland nodig heeft.” Sinds de Russische invasie van Oekraïne zijn er oproepen geweest om Moskou zijn zetel in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties en andere internationale organen te ontnemen, en om Russische activa in buitenlandse banken in beslag te nemen als middel om de wederopbouw van Oekraïne te financieren.

Dat heeft het Internationaal Strafhof (ICC) bekendgemaakt arrestatiebevel voor Poetin voor oorlogsmisdaden in Oekraïne. Het is onwaarschijnlijk dat China dergelijke straffen voor Rusland accepteert; ze zou zeker niet graag zien dat Rusland strategisch op de knieën wordt gebracht of wordt opgedeeld in deelrepublieken, zoals sommigen hebben bepleit. Evenmin zou hij maatregelen aanvaarden die de positie van Poetin in eigen land zouden kunnen ondermijnen, gezien Xi’s investering in een persoonlijke relatie met de Russische dictator en de vrees voor soortgelijke buitenlandse machinaties tegen zijn eigen regering.

Hoewel Peking geen regelrechte nederlaag van Rusland wil zien, heeft het de annexatie van Oekraïens grondgebied door Rusland, een escalatie van het conflict of het risico dat de oorlog de wereldeconomie verder zou kunnen schaden door deze voor onbepaalde tijd aan het slepen te zijn, niet geaccepteerd. Het vredesdocument van Peking over Oekraïne kreeg kritiek omdat het niet opriep tot de terugtrekking van alle Russische troepen en het herstel van de grenzen van Oekraïne. Maar de krant sluit dergelijke stappen ook niet uit, en China’s volharding dat het de soevereiniteit en territoriale integriteit van alle staten moet ondersteunen, laat de mogelijkheid open dat Peking het volledige herstel van het grondgebied van Oekraïne zal steunen – wat de centrale eis is in Zelenski’s eigen verzoek. Een 10-punten vredesplan.

Sommigen hebben betoogd dat China een langdurig conflict in Oekraïne wil zien om tijd, aandacht en middelen af ​​te leiden van westerse landen, met name de Verenigde Staten, terwijl Washington zijn concurrentiepositie ten opzichte van de Volksrepubliek China probeert te versterken. Hoewel deze mogelijkheid niet kan worden uitgesloten, en inderdaad bepaalde opvattingen van sommige Chinese strategische en militaire planners kan weerspiegelen, is het onwaarschijnlijk dat deze in een groot deel van Beijing zal zegevieren. De meeste Chinese leiders geven prioriteit aan een sterke wereldeconomie en zouden een staakt-het-vuren of vrede verwelkomen waardoor hun Russische strategische partner zijn kracht en internationale invloed zou kunnen herwinnen.

Dus hoewel het onwaarschijnlijk is dat Peking Poetin ooit publiekelijk zal veroordelen en/of zal optreden als een eerlijke bemiddelaar of neutrale gesprekspartner, zou het op andere manieren bescheiden kunnen helpen. Ten eerste zal het waarschijnlijk doorgaan met het vermijden van grotere militaire steun aan Rusland. Chinese leiders hebben de afgelopen dagen publiekelijk herhaald dat ze geen wapens zullen verkopen aan beide kanten van het conflict, hoewel Chinese drones, vliegtuigonderdelen en elektronische goederen die door het Russische leger worden gebruikt, waarschijnlijk naar Rusland zullen blijven stromen, hetzij rechtstreeks van Chinese bedrijven, hetzij van derden. landen.

Ten tweede zal Peking Poetin sterk blijven ontmoedigen om zowel horizontale escalatie (de oorlog naar elders voeren) als verticale escalatie (dreiging met nucleair gebruik) te vermijden. Ten derde, hoewel hij misschien nooit het idee zal steunen dat Oekraïne toetreedt tot de NAVO, zou hij kunnen worden overgehaald om een ​​andere veiligheidsstructuur of -organisatie te steunen die Oekraïne zou kunnen helpen beschermen tegen een toekomstige Russische aanval als onderdeel van een toekomstig vredesplan, samen met de volledige wederopbouw. van de grens van Oekraïne.

Ten vierde is China, zoals Beijing heeft aangegeven, mogelijk bereid om na de oorlog geld vrij te maken voor het herstel en de wederopbouw van Oekraïne. Bovenal kan Xi, achter gesloten deuren en weg van westerse oren, na verloop van tijd steeds meer bereid worden om Poetin te vertellen dat het inderdaad tijd is om dit stomme conflict te beëindigen, zelfs als Moskou daarvoor zijn kerndoelen moet terugschroeven.

Niets van dit alles is natuurlijk gegarandeerd, en hoe dan ook, een zinvol Oekraïens-Russisch vredesproces blijft ver weg. Maar de overlapping van de belangen van China met die van ons mag niet worden afgewezen en moet als basis dienen voor samenwerking met Peking om deze oorlog te beëindigen.

Patricia M.Kim is een David M. Rubenstein Fellow aan het John L. Thornton China Center en het Centre for East Asian Policy Studies aan het Brookings Institution. Volg haar op Twitter @patricia_m_kim.

Michael O’Hanlon bekleedt de Philip H. Knight-leerstoel in defensie en strategie in het programma voor buitenlands beleid aan de Brookings Institution. Volg hem op Twitter @MichaelEOHanlon.